Vergane Glorie: Stadion Kaldeborn
In Limburg stikt van de Vergane Glorie’s. Denk aan Kaalheide, denk aan de woonwijk die een ode is aan SV Limburgia, denk aan de afgebroken stadions van Maurits, Sittardia, Bleijerheide en Fortuna Sittard. Grote onbekende in het rijtje is Stadion Kaldeborn in Heerlen. Ooit opgezet in de jaren ’50, met de intentie om er ooit het grootste stadion ‘onder de rivieren’ van te maken. Echter ten onder gegaan aan de diverse fusies binnen de Limburgse voetbalwereld en het gebrek aan een bespeler. In deze Vergane Glorie nemen we je mee naar het diepe zuiden in Limburg en kun je het treurige verhaal lezen van een stadion waarin een handvol wedstrijden zijn gevoetbald.
Voor deze Vergane Glorie laten we iemand aan het woord die op internet een prachtige ode heeft geschreven aan het stadion (en die we mochten gebruiken voor dit stuk, waarvoor dank!); Joost Voncken, fan van Roda JC en jarenlang woonachtig geweest in de nabijheid van het stadion. “Ik heb jarenlang in de wijk van het stadion gewoond”, zo begint Joost in de mail “Als je er woont dan realiseer je je helemaal niet dat daar zo’n maf groot stadion ligt. Ik fietste er vaak langs, maar buiten de lampen zie je weinig van het stadion vanaf de doorgaande weg.”
Plannen voor een mega-sportcomplex
En Joost heeft daar eigenlijk groot gelijk in. Als je het stadion zoekt, dan rij je onopgemerkt een paar keer langs de sportvelden. Het stadion is namelijk, net als Stadion de Koel, ingegraven en doet tegenwoordig dienst als hockeyveld. Toch waren er grootste plannen met het stadion. In 1950 wordt de Heerlense Sportstichting opgericht en er wordt al snel gefluisterd over een sportstadion in Heerlen. In 1954 lijkt de kogel door de kerk te gaan, als bekend wordt dat Rapid in Heerlen wilt gaan spelen. Door een fusie met Juliana, gaat de club echter in Kerkrade spelen. Een doorn in het oog van de lokale politici, die de opvolger van Rapid (van origine door een Heerlense zakenman opgericht) graag naar Heerlen willen halen. Er worden concrete plannen gemaakt voor een multifunctioneel sportcomplex, dat plaats biedt aan voetbal, hockey, volleybal en tennis. Daarnaast wordt er gedacht aan een sporthal en zelfs een heuse bobsleebaan. In 1955 wordt een gedeelte van de gronden van de Oranje Nassaumijn gekocht en een jaar later wordt met de afgravingen begonnen. In augustus 1957 keurt de gemeente Heerlen de bouwplannen voor het stadion goed en wordt begonnen aan de bouw van een 25.000 plaatsen tellend stadion.
Geen bespeler
Het wordt een grote soap… De plannen blijven plannen, er is politiek geouwehoer en er wordt gesteld dat er eerst een professionele voetbalclub naar Heerlen moet verhuizen om het stadion te bouwen. De gemeente voert met twee clubs onderhandelingen om naar Heerlen te verhuizen, deze onderhandelingen lopen op niets uit. Desalniettemin wordt advies bij de KNVB ingewonnen en worden diverse bezoeken aan buitenlandse stadions gebracht. In 1962 wordt het stadion uiteindelijk geopend. Het is voor die tijd het modernste stadion in Nederland. De verwachtingen zijn hooggespannen; Het stadion is in een kuil gebouwd en er is overduidelijk rekening gehouden met een flinke uitbreiding naar maximaal 50.000 tot 60.000 plaatsen. Maar, er is een probleem van een vaste bespeler. De twee eerdergenoemde professionele clubs zijn inmiddels afgehaakt, alle amateurverenigingen hebben al terreinen. Totdat in 1967 twee amateurverenigingen fuseerden en het stadion gingen bespelen. Even was er hoop, die snel de grond in werd geboord. De clubs bleven lange tijd op marginaal niveau in het stadion spelen. Begin jaren ’80 bleek dat het stadion nooit dienst zou doen als voetbalstadion en het veld werd omgebouwd naar twee hockeyvelden.
Wat als…
Uiteindelijk is het stadion slechts een paar keer voor professionele wedstrijden gebruikt, maar het had ook anders kunnen lopen voor bijvoorbeeld het hedendaagse Fortuna Sittard en Roda JC. Als het stadion 5 tot 7 jaar eerder was gebouwd, dan had het voetballandschap in Limburg nu heel anders gezien, zo zegt Joost “Had namelijk Heerlenaar Egidius Joosten (de drijvende kracht achter voetbal in Heerlen, IDH) in 1954 in Heerlen zo’n stadion voorhanden dan hadden Fortuna ’54 en Rapid ’54 nooit bestaan en was hij een profclub begonnen in Heerlen. Wat er dan was gebeurt met Sittardia, Belijerheide, Juliana en SV Kerkrade is niet te voorspellen.”
Onzekere toekomst
De toekomst van het stadion is zeer onzeker, zo laat Joost ons ook weten. “Momenteel is er alleen slecht nieuws over het complex. Vanwege de overvloed aan accommodaties in Heerlen gaat het voetbalveld van HS sluiten. De club zal waarschijnlijk verhuizen naar de velden van SV Heerlen en ook met die club fuseren. Ik heb begrepen van een oom dat de hockeybond daarnaast de velden in het stadion heeft afgekeurd. De twee bespelende hockeyclubs zullen met ingang van komend seizoen ook gaan fuseren en waar ze gaan spelen weet ik niet. Maar aangezien ze nu in het stadion spelen twijfel ik aan die afkeuring.”. Gezien de Nederlandse drang naar orde en netheid bestaat de kans dat het stadion zomaar ineens plaats maakt voor een woonwijk. Mocht je als groundhopper in de buurt zijn, dan is “Bezoeken, en rap een beetje!” het devies.
Foto’s en bronnen
- Meer informatie over Stadion Kaldeborn tref je aan op het forum van groundhopping.nl (geschreven door Joost).