Münster: Stad vol historie

Münster, Duitsland

“Jeetje, het lijkt Nederland wel”, hoor ik mezelf hardop denken terwijl ik met mijn auto door het centrum van Münster rijd. Het lijkt wel alsof de fietsers van alle kanten komen en langs, voor, achter en misschien wel boven mijn auto fietsen. Als ik 10 minuten later in het hotel over de Fahrrad Terror verzucht, slaakt de dame van de receptie een harde lach. “Welkom meneer Mureau in het mooie oude Münster, studentenstad en fietshoofdstad van Europa!”, terwijl ze me een Nederlandstalig foldertje over de stad onder mijn neus duwt.

Je zou het niet verwachten, maar met haar ruim 45.000 studenten is Münster een echte studentenstad en heerst er een jeugdige vibe in de oude historische Hanzestad. Het voelt alsof de fascinerende, oude geschiedenis (waar onder andere de basis voor het huidige Nederland werd gelegd) en het studentikoze een mooie aanvulling op elkaar zijn. Met name in de avond is het goed toeven in het Kuhviertel, het eeuwenoude uitgaansgebied in Münster. Overdag kun je jezelf vergapen aan de pracht en praal van de stad, met onder andere haar vele kerken, prachtige vakwerkhuizen of andere oude gebouwen. En wil je even geen geschiedenis of uitgaan? In de vele natuurgebieden rondom de stad kon je je hoofd even leeglopen.

Geschiedenis van Münster

Het officiële stichtingsjaar van de Hanzestad is 793, maar daarvoor werd de streek bewoond door Germaanse stammen, de Romeinen en de Saksen. In opdracht van Karel de Grote werd in de buurt van een kleine nederzetting een klooster (monasterium) opgericht. In de volksmond werd dit klooster Münster genoemd. De kleine nederzetting groeide uit tot een levendige plaats, waardoor Münster in 805 tot een bisdom werd verheven. De nederzetting kreeg daarbij ook de status van een stad en de bewoners bouwden in de loop der tijd allerlei verdedigingswerken rondom de nederzetting. Doordat Münster aan enkele handelsroutes lag en de verdedigingswerken de nodige veiligheid voor handelaren bood, ontstond er binnen de wallen de nodige handel en ontstonden er buiten de wallen diverse marktplaatsen. Het zorgde ervoor dat de verdedigingswerken van Münster opschoven en dat de stad zich verder uitbreidde. Münster kreeg in 1137 stadsrechten en werd in de dertiende eeuw Hanzelid. Het aansluiten bij de Hanze zorgde voor meer welvaart en voor een nog belangrijkere rol van Münster.

In de late middeleeuwen stichtte de Haarlemmer Jan Matthijs met veel geweld het ‘koninkrijk’ van de wederdopers in Münster. Zijn geloof stroming geloofde in een spoedige wederkomst van Christus en riepen Münster tot het nieuwe Jeruzalem uit en verjoegen de bisschop, zijn legers en iedereen die niet in hun leer geloofden. De stad werd een jaar later door de bisschoppelijke troepen terug ingenomen. De leiders van de wederdopers werden vervolgens geëxecuteerd en hun lijken werden in kooien tentoongesteld. Deze drie kooien hangen nog steeds aan de toren van de St. Lambertikirche.

Münster staat ook bekend om de Vrede van Münster uit 1648, waar de basis voor het huidige Nederland werd gelegd. Het verdrag leverde onafhankelijkheid voor de Republiek der Verenigde Nederlanden op en maakte een einde aan de Tachtigjarige Oorlog tussen Nederland en Spanje. Het Prinsbisdom bleef tot begin 19e eeuw bestaan. Na de bezetting door Pruissen werd het Prinsbisdom opgedeeld en werd de macht en status van de stad minder. Münster komt in de eeuwen daarop in Westfaalse, Franse en Pruisische handen. De stad kwam vrij ongeschonden uit de eerste wereldoorlog, maar de geallieerde troepen hielden er in de nadagen van de tweede wereldoorlog flink huis. De stad werd grotendeels verwoest door bombardementen, maar werd in de decennia na de oorlog in oude stijl herbouwd.

Prinzipalmarkt

Als je goed kijkt, dan zie je al die restauratie en opbouwwerkzaamheden nog goed. Toch heeft men een goed karwei geleverd. Goed, de dom ziet er redelijk nieuw uit, net zoals de diverse vakwerkhuizen op de Prinzipalmarkt. Het hart van de Hanzestad is namelijk deze straat. Hier bouwden de kooplieden en handelaren hun huizen en boden zij onder de arcaden hun waren aan. Het historische raadhuis, met haar beroemde Vredeszaal, is samen met de Lamertikirche de blikvanger aan de Prinzipalmarkt.

Kerken en musea

Maar er is veel meer dan alleen de Prinzipalmarkt. Ten zuiden en oosten ervan liggen grootschalige winkels en winkelcentra, waar je goed kunt winkelen. Op een steenworp afstand ligt de Sint Paulus Dom, die in mooie witgele zandsteen is gebouwd en een mengeling van de Romaanse en Gotische bouwstijl heeft. In deze dom kun je jezelf ook vergapen aan een bijzondere astrologische klok uit de 16e eeuw, die maanstanden, zonnestanden, etc. tot 2071 accuraat weergeeft.

Naast de Dom is ook de Clemenskirche een bezoekje waard. Het is geen grote kerk en tussen de winkels en het parkje valt hij eigenlijk niet op. Het is zo’n gebouwtje dat je voorbij loopt en waar je van verbazing achterover slaat als je de kerkdeur open doet. Prachtige muur- en plafondschilderingen overdonderen je en het is een prachtig visueel spektakel, die volledig eer doet aan de Rococostijl. Daarnaast is de kerktoren van de Liebfrauen-Überwasser Kerk ook aardig. Maar als je van een beetje luguber houdt, dan is de kerktoren van de Sint Lambertikirche wellicht wat. Aan de toren zijn nog steeds de drie kooien bevestigd, waarin halverwege de zestiende eeuw de lijken van de dopers werden tentoongesteld. Een waarschuwing aan degenen die probeerden Münster ooit te heroveren: Sol niet met de bisschop. Hou je er niet van, dan zou ik me focussen op de prachtige glas-in-lood ramen en de binnenkant van de kerk.

Universiteitsterreinen

Iets buiten het centrum ligt het Slot van Münster, het oude keursvorstelijk paleis van Münster. Het kasteel is gebouwd op de plaats waar de oude citadel lag en is geheel in Barokstijl gebouwd. Tegenwoordig is het gebouw het hoofdgebouw van de Westfälischen Wilhelms-Universität Münster en de terreinen rondom het slot zijn gratis te bezoeken. Het geheel is zeker de moeite waard. Niet alleen omdat het slot mooi is en er nog oude verdedigingswerken van de citadel staan, maar ook omdat achter het gebouw prachtige en uitgebreide tuinen liggen, waar je even je rust kunt pakken of een drankje kunt doen. Het slot is ook een mooi startpunt om de Promenade rond te lopen: Een fiets- en wandelrondweg over de oude verdedigingswerken van Münster die een kleine 5 kilometer lang is. Vanaf deze wandelroute heb je een mooie tocht langs het oude stadscentrum van Münster.

Al met al is Münster een zeer verrassende stad, die vlak over de grens te bezoeken is. Interesse in meer, check de foto’s hieronder!

Foto’s van Münster

Copyright 2003 - 2021 by Martijn Mureau, all rights reserved. For use of this website, please refer to the pro-claimer