Geschiedenis
In het begin van de 16e eeuw arriveerden de eerste Europeanen in de regio. Zij zochten in feite een doorgang van de Atlantische naar de Stille Oceaan. Onder hen vinden we onder andere Ferdinand Magellaan en Pedro de Mendoza. Deze laatste bouwde de nederzetting 'Nuestra Señora del Buen Aire', het huidige Buenos Aires rond 1536. Ook in het noord-westen van het land, waar men goede landbouwgronden vond, bouwden de Spanjaarden die vanuit het onderkoningrijk Bolivia kwamen verschillende nederzettingen: Mendoza, Tucumán, Córdoba en Salta. Er werden paarden gefokt, vee werd gehouden voor de vleesproductie, suiker, tabak en groenten werden geteeld. Het gebied kende een grote bloei in de 17e en 18e eeuw omwille van de handel met het onderkoningrijk Peru, terwijl Buenos Aires slechts een tweederangs haven was. Daar kwam slechts verandering in in 1776, toen Buenos Aires het bestuurscentrum werd van het nieuwe vicekoninkrijk 'Río de la Plata', een gebied dat het huidige Argentinië, Uruguay, Paraguay en een deel van Bolivia bestreek.
In 1816 werd Argentinië onafhankelijk van Spanje, na een korte strijd met de Spaanse bezetters, onder de leiding van José de San Martín. Deze laatste wordt door de Argentijnen nog steeds als een held beschouwd. In de eerste jaren van deze jonge natie ontstonden er diverse conflicten tussen de centralisten en de federalisten, tot in 1853, toen er een nieuwe grondwet werd aangenomen. In 1865 moest Argentinië, dat nauwelijks een leger had, het hoofd bieden aan de landhonger van Paraguay (zie: Oorlog van de Drievoudige Alliantie). In een bloederige oorlog, die tot 1870 duurde, wisten de Argentijnen met hun Braziliaanse en Uruguayaanse bondgenoten Paraguay te verslaan. Een groot deel van de gesneuvelde soldaten bestond echter uit voormalige zwarte slaven die verplicht werden ten strijde te trekken. Toen deze oorlog ten einde kwam was dan ook bijna de gehele zwarte populatie van Argentinië uitgeroeid. In de tweede helft van de 19e eeuw, kende Buenos Aires een grote bloeiperiode, mede door de komst van duizenden migranten. Nieuwe technologieën (invriezen van vlees, spoorwegen) stimuleerden de landbouw en veeteelt. Nieuwe gebieden zoals Patagonië werden veroverd. Immigranten uit Engeland en Wales begonnen schapenfokkerijen op grote estancias. Argentinië werd na de Verenigde Staten het tweede 'Beloofde Land' van Amerika. Tussen 1880 en 1920 was Argentinië een van de rijkste landen ter wereld. Na een korte opleving rond de Tweede Wereldoorlog zakte het land definitief terug.
Vervolgens werd Argentinië gekenmerkt door terugkerende politieke conflicten tussen conservatieven en liberalen en tussen burgers en militairen. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het populistische peronisme, wat de verhouding op scherp zette. Tot 1983 werden steeds bloediger optredende militaire junta's afgewisseld met autoritaire democratische regeringen, wat leidde tot oplopende economische problemen, corruptie, algemene afkeer van de politiek en de nederlaag in de Falklandoorlog. De nederlaag tegen Groot-Brittannië betekende een gezichtsverlies dat de junta niet meer te boven kwam.
Hierna maakten vier vrije verkiezingen duidelijk dat de democratie in Argentinië voet aan de grond kreeg. Eind jaren '80 begon de regering een nieuwe economische politiek, die leidde tot hoge groeicijfers in de jaren '90. In 2001 stortte de economie echter volledig in. De koppeling van de peso aan de dollar bleek niet houdbaar, waardoor de munt plotsklaps enorm in waarde daalde. Woedende Argentijnen verzamelden zich voor de banken, die echter door de regering gedwongen waren de spaarsaldi te bevriezen. Dit leidde tot sociale en politieke instabiliteit. In de jaren daarna, tijdens het bewind van president Néstor Kirchner (2003-2007) kwam aan deze economische crisis geleidelijk aan een eind. Kirchner werd in 2007 opgevolgd door zijn vrouw Cristina Fernández de Kirchner.
Economie
Argentinië profiteert van een ruime hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen, een min of meer geletterde bevolking, een op de export gerichte landbouwsector en gevarieerde industrie. Vanaf het eind van de jaren 80 van de 20e eeuw liepen de internationale schulden echter hoog op. Als de overheid geld nodig had drukte ze gewoon nieuwe peso's bij, iets wat tegenwoordig nog af en toe wordt gedaan. Daardoor schoot de inflatie steil omhoog tot wel 200% en stortte de productie in wegens wanbeheer en corruptie. Ook de laatste 2 jaar zijn de prijzen van vrijwel alle producten tot 40% omhoog gegaan terwijl lonen op hetzelfde niveau zijn gebleven. Om de economische crisis te lijf te gaan besloot de regering de weg in te zetten naar vrijhandel, deregulering en privatisering. In 1991 vond een radicale monetaire hervorming plaats, die de peso verbond aan de Amerikaanse dollar en de geldgroei beperkte tot de groei van de nationale reserves.
Taal
De officiële taal in Argentinië is het Spaans. Daarnaast hebben de immigranten ten dele hun eigen taal behouden. Vooral Italiaans, de taal van de grootste immigrantengroep, wordt overal verstaan. Daarnaast worden 17 inheemse talen gesproken, waaronder Quechua, Mapuche, Guaraní, Tobas and Matacos.
Klimaat
Vanwege de enorme oppervlakte van het land kent Argentinië verschillende klimaatzones. In het noordoosten van Argentinië geldt een subtropisch klimaat, terwijl het zuiden vrijwel aan het poolgebied grenst, met de bijbehorende lage temperaturen. De noordoostelijke regio rond Buenos Aires is warm en vochtig. De temperaturen in de winter (juni t/m september) komen nauwelijks beneden de 10 graden Celsius, terwijl het in de zomerperiode gemakkelijk 35 graden kan worden. De jaarlijkse neerslag, veelal in de vorm van stortbuien, bedraagt ongeveer 940 mm en komt onregelmatig verspreid over het jaar voor. De luchtvochtigheid is vooral in de zomer erg hoog en opmerkelijk zijn de snelle temperatuurschommelingen die soms wel 20 graden kunnen bedragen. De Pampa in Centraal-Argentinië kent een steppeklimaat. Hier zijn de zomers heet en in de wintermaand juli is het op deze laagvlakte fris. In de bergen geldt een hooggebergteklimaat met op de hoogste toppen eeuwige sneeuw en altijd vorst. In het noordwesten van Argentinië, Salta is het het hele jaar aangenaam verblijven met een lenteklimaat. Gedurende de zomermaanden valt er veel regen. In het zuiden is het klimaat in de winter vergelijkbaar met dat in Nederland al is vriesweer eerder regel dan uitzondering.
Gewoonten en gebruiken
De cultuurverschillen tussen Argentijnen en Europeanen zijn zo groot, dat je er een heel boek aan zou kunnen wijden. Hieronder zijn er een paar uitgepikt die van direct en dagelijks belang zijn bij de omgang met de plaatselijke bevolking.
Ontmoeting met Argentijnen: Het is de gewoonte om in Argentinië altijd eerst goedendag te zeggen en te informeren naar hoe het met iemand gaat. "Buenos dias, como esta?" zul je regelmatig horen. Bij ontmoetingen en afscheid wordt er vaak een korte zoen op de wang gegeven door mannen en vrouwen aan vrouwen, zelfs al je elkaar nog niet kent. Indianen zoenen niet, maar geven soms slechts een slap handje. Beleefdheid wordt erg op prijs gesteld. Ze hebben een ander idee van privacy dan wij en gaan veel intensiever met elkaar om. Argentijnen gaan netjes gekleed door het leven en verwachten ook niet dat toeristen er als arme sloebers bijlopen. Korte broeken worden niet echt als beledigend ervaren, maar in de minder toeristische gebieden is het toch geaccepteerder om een lange broek te dragen. Het is beledigend om iemand van indiaanse afkomst Indio te noemen, beter is Indigena.
Mocht je uitgenodigd worden door Argentijnen, dan kun je beter iets later aankomen dan het afgesproken tijdstip. Net als in Nederland is het de gewoonte bloemen, wijn of iets anders lekkers mee te brengen voor de gastheer of -vrouw. Het meest waarschijnlijk is een uitnodiging voor een asado: een barbecue, waarvoor elke smoes een goede aanleiding lijkt. Over het algemeen gaan de Argentijnen netjes gekleed, ook bij sociale gelegenheden wordt een verzorgd uiterlijk op prijs gesteld. Bij het groeten wordt in informele situaties een zoen gegeven, een hand (mannen onderling) of een abrazo bij goede vrienden. Het is normaal om ook bij een grotere groep mensen iedereen apart te begroeten. Als het tijd is om te gaan, is het beter minstens een kwartier van te voren aan te kondigen dat je weggaat. Op stel en sprong naar de deur zonder nog een praatje is niet gepast.
Cultuur in Argentinië: Argentinië is een cultureel en geografisch erg veelzijdige land met veel mogelijkheden voor de reiziger. Het eerste waar mensen aan denken bij Argentinië is tango en voetbal ofwel de voetballer (Maradona). Maar Argentinië is veel meer dan tango en voetbal. De tango is zelfs een zeer lokaal gegeven (Buenos Aires) dat zich door de populariteit in de wereld ook wat heeft uitgebreid naar het binnenland. In het binnenland zijn er echter diverse cultuur stromingen met eigen folklore die veel meer in verband staan met de overige Latijns-Amerikaanse culturen dan Buenos Aires Stad.
Eten en drinken Het ontbijt (desayuno) is vaak minimaal, hoewel er in de meeste hotels en restaurants ook wel desayuno Americano geserveerd wordt. Ontbijten in een café kan op elke hoek van de straat. Standaard aanbod is té, café, cortado (espresso met drupje warme melk), café con leche (koffie verkeerd), cappuccino, lágrima (een heel slappe koffie verkeerd) of een submarino (glas warme melk met een stuk chocolade dat smelt). Verder handig om te weten is dat suiker azucar is. Daarnaast worden er tostadas (toast) met manteca (boter) en mermelada (jam) of miel (honing) geserveerd en natuurlijk medialunas (croissants). De lunch (almuerzo) is altijd een warme maaltijd, zoals pizza, dit kun je in werkelijk elk restaurant krijgen, milanesas (soort dunne Wienerschnitzel) of pasta. Aan het eind van de middag, omstreeks 17.00 uur is er tijd voor la merienda, thee of café con leche met iets zoetigs. 's Avonds, tussen 21.30 en 23.00 uur (of later) wordt er weer warm gegeten, diner (cena) doen de Argentijnen meestal laat.
Bij het eten in kleine restaurantjes kun je er het beste een uitkiezen waar het druk is, hier is de omloopsnelheid het grootst en het bereide voedsel dus het meest vers. Argentinië is bij uitstek het land van het vlees. Lekkere stukken vlees zijn bife de lomo of bife de chorizo (iets sappiger). Deze worden geserveerd met salade en brood of papas fritas. Je kunt ze in bijna elk restaurant krijgen. Parilla (een BBQ-restaurant) waar je van parillada (gegrilde vlees) en uitgebreide salade buffet gebruik kan maken. In Buenos Aires is inmiddels de hele wereld vertegenwoordigd in de keukens, zo kun je er uitstekend sushi eten, maar blijft boven open vuur geroosterd vlees in al haar soorten en maten de hoofdschotel. Voor vegetariërs is het op zich moeilijk omdat de nationale keuken er totaal niet op ingericht is. Vegetarisch wordt dus al snel de reguliere maaltijd, maar dan zonder vlees. Ook de busdiensten en binnenlandse vluchten hebben geen aparte regeling voor vegetariërs. Er zijn bijna geen vegetariërs in Argentinië. De gemiddelde vleesconsumptie per inwoner bedraagt rond de 65 kg per jaar!
Hoewel het waterleidingnet in de meeste grote steden redelijk goed is, is het af te raden om water uit de kraan te drinken. Flessen mineraalwater zijn overal te koop. Let er wel op dat de flessen hun oorspronkelijke sluiting hebben. ‘Agua con gas’ is water mét en ‘agua sin gas’ is water zónder bubbels. Té is gewone thee zoals wij 'm kennen, en mate drinken is de favoriete bezigheid van de Argentijnen. Het is een soort hele sterke thee die uit een kalebas wordt gedronken met een bombilla, een soort rietje. Je zult vaak mate tegenkomen, maar niet in barretjes of ontbijtgelegenheden. Rond de mate zit een hele eigen cultuur, het is een sociale aangelegenheid. In Buenos Aires zul je weinig mensen dit zien drinken, maar op de campo (platteland) des te meer. De Argentijnen lopen daar rond met een ronde, houten houder waar ze de yerba (theeblaadjes) in doen. Hierop gieten ze warm water uit een thermosfles en drinken het puur of met suiker. In Buenos Aires zijn er twee leuke tenten waar ze ´s middags mate serveren: La Cholita in Recoleta op de kruising Rodriguez Peña en Santa Fé en in hun filiaal in Las Cañitas op Honduras 5686. Fernet is een Italiaanse alcohol die heel bitter smaakt en daarom vaak met cola wordt gemixt. Het lokale biermerk is Quilmes, Brahma is zijn Braziliaanse concurrent.
De Argentijnse wijngebieden bevinden zich vooral in het westen van het land, op de hellingen van het Andesgebergte. Het belangrijkste wijngebied bevindt zich in de provincie Mendoza. Deze regio kent driekwart van de Argentijnse wijngaarden, die op hoogtes tussen 900 en 1500 meter liggen. Het klimaat is warm en droog, en men is zeer afhankelijk van irrigatie met smeltwater vanuit de Andes. Hiervoor gebruikt men een eeuwenoud stelsel van kanaaltjes: de acéquias. Het land kent een grote variatie en wijnbouw was er al eeuwen voor de Spanjaarden kwamen. Vele immigranten uit bijvoorbeeld Baskenland en Italië brachten hun eigen druivensoorten mee, waardoor men in Argentinië momenteel vele druivensoorten kan vinden. Veelal Europese druivenrassen, voornamelijk Spaanse, Italiaanse en Franse. Men heeft er onder meer malbec, sangiovese en tempranillo. Door het ontbreken van extreem hoge temperaturen op deze berghellingen hebben de druiven een zeer sterk aroma. Met zo'n 210.000 hectare staat Argentinië op de vierde plaats van de grootste wijnlanden. De gemiddelde oogst bedraagt 10.000 kg per hectare.
Tekst is gedeeltelijk afkomstig van de website van Shoestring.
Copyright 2003 - 2021 by Martijn Mureau, all rights reserved. For use of this website, please refer to the pro-claimer