Vergane Glorie: Millmoor Stadium

Vanaf de brug ligt een prachtige voetbaltempel voor ons. De doorkijkjes die we naar Millmoor hebben doen ons watertanden en de oude tribunes nodigen ons haast schreeuwend uit om het stadion te bezoeken. Gelukkig staat er een hek open en we lopen het terrein op, om na enkele minuten tegen een beveiliger aan te lopen. Of we even foto’s mogen maken? “No Sir” zegt de beveiliger op een vriendelijke, maar strenge toon. “Ik ga niet mijn baan op het spel zetten. Foto’s maken van Millmoor is niet toegestaan en ik vraag je het terrein te verlaten.” De onverbiddelijke toon van de man dwingt ons om het terrein af te lopen.

Uitermate jammer want wat we zien, ademt een grote brok Engelse voetbalgeschiedenis uit. De kleine tribunes en de oude, typisch Engelse, puntdaken boven de tribunes verraadden dat dit stadion er al heel lang moet liggen. Het zicht alleen al deed ons (een groepje Nederlandse voetbal- en stadionliefhebbers) watertanden en het was uitermate frustrerend dat we tot twee keer toe bot vingen bij de beveiliging.

Het stadion is zelfs ouder dan Rotherham United, dat pas in 1925 werd opgericht uit een fusie tussen twee clubs. Een van de clubs, Rotherham County, speelde tot 1907 op een sportveld dat The Red House heette. Doordat The Red House niet aan de eisen kon voldoen om FA Cup wedstrijden af te laten werken, moest Rotherham County op zoek naar een nieuw speelterrein. Rond dat tijdstip wilde de Midland Railway af van een stuk terrein, dat groot genoeg was om er een stadion op te bouwen. Rotherham County kocht het terrein en een groep vrijwilligers stak de handen uit de mouwen. Enkele tribunes van The Red House werden gedemonteerd en terug in elkaar gezet op het nieuwe terrein. De vrijwilligers gebruikten ook houten dwarsliggers die bij sporen gebruikt worden, om kleine andere tribunes rondom het veld te bouwen. Om ervoor te zorgen dat mensen niet vanaf de straat de voetbalwedstrijden konden volgen, bouwden de vrijwilligers ook nog eens een 10 meter hoge muur om het zicht te blokkeren. Daarnaast werden er moderne kleedkamers gebouwd en het nieuwe stadion bood plaats aan 15.000 mensen.

Millmoor of Coronation Ground?

Het nieuwe stadion kreeg zelfs complimenten van de FA en na de afronding van de bouw begon de discussie welke naam het stadion zou moeten krijgen. Het bestuur van Rotherham County besloot het nieuwe stadion Coronation Ground te noemen, maar deze naam werd vlak voor de officiële opening van het nieuwe stadion veranderd in Millmoor: Een verwijzing naar de gesloopte molen die eerder op het terrein stond.

Successen en dieptepunten op Millmoor

Op 2 september 1907 speelde Rotherham County haar eerste wedstrijd op Millmoor, tegen het tweede elftal van Leeds City. County won en Algernon Pynegar scoorde het allereerste doelpunt op Millmoor. Je kan het als de start van en succesperiode zien, want Rotherham County werd vlak voor de eerste wereldoorlog een dominante club in The Midlands. Na vier titels in de Midland League, nodigde de Football League de club uit om in de tweede divisie te komen spelen. County ging hier graag op in en Rotherham keek uit naar het seizoen 1919/1920. De club deed het niet verdienstelijk en eindige ergens onderaan. Toch trok het in de wedstrijd tegen de latere kampioen Tottenham Hotspur 18.000 toeschouwers. Het seizoen erop speelde County de streekderby tegen Sheffield Wednesday en voor deze wedstrijd werd Millmoor zelfs uitgebreid naar 21.000 plaatsen. Rotherham sloot County in haar armen en de club leek een mooie toekomst tegemoet te gaan.
Totdat de club in 1922 een rampjaar kende. De club werd door de Football League bestraft omdat het illegale betalingen deed aan haar spelers en de club eindigde ook nog eens op de een na laatste plaats. Omdat de Football League in dat jaar de derde divisie had opgericht, degradeerde County.

De fusie: Rotherham United

Het seizoen daarop was desastreus voor County. De club eindigde, ondanks zeer hoge verwachtingen, onderaan de derde divisie en het enige lichtpuntje dat seizoen was de winst in de halve finales van een regionaal bekertoernooi tegen Sheffield United. County raakte in verval en de toekomst voor de club was onzeker. Met de andere club uit Rotherham, Rotherham Town, ging het ook niet zo lekker: Je kan zeggen dat het desastreus ging. In 1922 was de Rotherham Town bijna bankroet en de twee rivalen besloten in februari 1925 om te fuseren tot Rotherham United. De nieuwe club besloot een nieuwe start te maken: De oude besturen van de voorgangers werden de deur gewezen, in 1928 besloot de club in rood-wit te gaan spelen en men had een ambitieus plan om de top van Engeland te bestormen. En dat alles zou op Millmoor gebeuren.

Een middelmatige club, een prachtig stadion

Zoals het met hoge verwachtingen vaak gebeurd, werden ze ook in Rotherham niet waargemaakt. Rotherham speelde veelal op het derde niveau en kende jaar successen in de jaren ’50 en ’60, toen het in de middenmoot op het tweede niveau uitkwam. In de jaren ’80 versloeg Rotherham United op Millmoor Chelsea met 6-0 en het laatste grote hoogtepunt was in 1996. Toen speelde het op Wembley voor de finale van de Football League Trophy tegen Shrewsbury Town. 20.000 mensen uit Rotherham zagen hun club met 2-1 winnen.

Rotherham United is dus niet een club die grote prijzen heeft gewonnen, of een bewogen voetbalgeschiedenis kent. Je zou kunnen zeggen dat het een middelmatige club is, die in een prachtig Engels stadion speelde. Een dagje Millmoor was voor de meeste fans ook een dagje weg naar een prachtig oud Engels stadion. De fanatieke fans van Rotherham United zaten op het Tivoli End, dat een prachtige terrace was waar 2.700 op konden staan. Bekender was echter het Railway End, waarin het uitvak was en 2.000 supporters konden plaatsnemen. De akoestiek in dat vak werd zelfs een van de betere in Engeland genoemd. Aan de lange zijdes lagen twee typisch Engelse tribunes. En verder? Er is eigenlijk weinig over Millmoor te vertellen. Totdat we bij het seizoen 2003/2004 aankomen.

Zwarte magie en de vloek

Zwarte magie… Sommigen geloven er in, anderen doen het af als een verhaaltje. Bij Rotherham United zullen ze er waarschijnlijk wel in geloven. In het begin van het seizoen 2003/2004 waren de voorbereidingen voor een thuiswedstrijd van Rotherham United in volle gang en iemand besloot die dag een helpende hand toe te steken. De manager van het stadion maakte op dat moment een ronde door Millmoor en zag de voor hem onbekende man door Millmoor lopen. Het leidde tot een flinke woordenwisseling, waarbij de man hardhandig uit Millmoor werd gezet. De man, enorm over de zeik, vertelde het verhaal diezelfde avond aan een vriend. En laat die vriend nou heel toevalliger aan zwarte magie doen. De twee mannen kwamen met het plan om een vloek te plaatsen op Rotherham United en Millmoor en enkele dagen nadien zaten de twee mannen op de parkeerplaats van Millmoor, met en stel kaarsen en ander vaag spul, een ritueel op te voeren. De verkoopsters bij de clubshop en de passerende fans moesten er een beetje om lachen. Nadat het ritueel afgelopen was, besloot een van de verkoopsters te vragen wat de twee mannen precies hadden gedaan, waarop een van de mannen antwoordde dat er vanaf dat moment een vloek op het stadion en de club lag.

De teloorgang van Rotherham United

Een onzinverhaal? Dat dachten de dames, die er hard om moesten lachen, ook. Maar vanaf dat moment leek die vloek er wel te zijn. De bouw van een nieuwe eretribune kreeg diverse tegenslagen te verwerken en werd nooit afgerond. Dat seizoen degradeerde Rotherham United en in de zomerstop kreeg de club door de degradatie en het inklappen van een groot sponsorcontract de ergste financiële crisis uit haar bestaan te verwerken. De eigenaren van de club, de familie Booth, hadden het wel gezien en wilden niet meer in Rotherham United investeren. Enkele supporters startten de gesprekken om de club van de Booths over te nemen en de Booths verkochten de club voor 1 miljoen pond, waarbij ze een lening/schuld van 3,6 miljoen pond aan de club kwijtscholden. Als ruil daarvoor kreeg de familie het eigendomsrecht over de gronden van het Millmoor stadion en het trainingsveld. Het was wellicht een van de slechtste beslissingen die ooit in de geschiedenis van de club is gemaakt, want de financiële positie van de club verbeterde niet. Het verslechterde zelfs. Ondanks een financiële schoonmaakactie, leed de club een verlies van ongeveer 150.000 Euro per maand en twee jaar later kon Rotherham een faillissement ternauwernood afwenden. Dat Rotherham United een kleine 1 miljoen Euro per jaar moest betalen om op Millmoor te mogen spelen de training accommodatie te kunnen gebruiken, hielp ook niet echt mee. Ondanks dat de Booth familie veel voor de club had gedaan, hielden de Booths hun poot stijf. Rotherham United mocht Millmoor alleen tegen deze prijs gebruiken. Beide partijen kwamen er niet uit en Rotherham United besloot in 2008 Millmoor na 101 jaar te verlaten.

De zwerftocht naar een nieuw stadion

De club moest snel op zoek naar een nieuw stadion. Het Don Valley Stadium in Sheffield werd de uiteindelijke nieuwe thuisbasis, dat een kleine 10 kilometer van het oude Millmoor lag. Toch waren er onduidelijkheden of Rotherham United naar Sheffield mocht verhuizen. Uiteindelijk gaf de Football League groen licht. Rotherham United mocht tijdelijk naar Don Valley uitwijken, maar moest voor het einde van 2012 een stadion in Rotherham betrekken. The Millers kochten in januari 2010 een stuk land, genaamd New York, aan de rand van het centrum van Rotherham. Op 12 maart 2012 werd het nieuwe New York Stadium officieel geopend en het seizoen erop speelde Rotherham United weer in haar thuisstad.

Millmoor, een tastbare herinnering

Millmoor, dat hemelsbreed 500 meter van de nieuwe thuisbasis van Rotherham United ligt, wordt vanaf dat moment niet meer voor voetbalwedstrijden gebruikt. Je zou denken dat het makkelijk is om deze oude voetbaltempel te bezoeken, maar dan kom je bedrogen uit. Millmoor wordt 24 uur per dag door een beveiligingsbedrijf bewaakt en als je “even” foto’s wilt maken op het terrein, dan word je vriendelijk, doch dringend, verzocht om het terrein onmiddellijk te verlaten. Vanaf de weg en de brug heb je wel mooie inkijkjes in het stadion en zou je er haast even kunnen wegdromen bij de mooie uitzichten die je hebt. Jammer dat dit typisch Engels stadion door een financieel dispuut een einde kende, dat ze eigenlijk niet verdiende.

Gelukkig zijn er de foto’s nog. Je kunt zie hieronder bekijken, of in mijn fotoalbum.