Via de Airavatesvara Tempel naar Thanjavur

Airavatesvara

Als je van Pondicherry naar Thanjavur rijdt, dan rijd je door de rijstkom van Tamil Nadu. De rijstvelden strekken zich uit, zover het oog kan zien. De vlakke en groene velden worden afgewisseld met exotische palmbomen en steden. En in twee van die steden liggen twee belangrijke tempels: De Airavatesvara Tempel en de Natarajatempel. Die laatstgenoemde is de levendigste van de twee, de eerstgenoemde staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Tijd voor een dagje reizen, tempels bezoeken en onszelf onderdompelen in verwondering en nieuwsgierigheid. Wat kan India toch een heerlijk en mooi land zijn!

De Natarajatempel

Onze eerste tussenstop was de Natarajatempel, die ik eigenlijk veel interessanter vond dan de Airavatesvara Tempel. De Natarajatempel ligt op zo’n anderhalf uur rijden van Ponducherry en is zeer levendig en druk. De drukte merk je al, als je het plaatsje Chidamaram binnenrijdt. De toektoeks zoeven langs je heen en bussen moeten de vele voetgangers ontwijken. Voor je het weet rijd je de tempel voorbij, aangezien de ingang door een smalle voetgangersstraat is. Ondanks dat het straatje bij onze aankomst vrij rustig was, kan ik me zo voorstellen dat het op hoogtijdagen een drukte en gezelligheid van belang kan zijn. Van alles wordt er verkocht; Van spirituele zaken, tot aan vruchten en kleding.
Om bij de tempel te geraken, moet je dus wel eerst langs wat opdringerige verkoopsters en verkopers komen. Na je schoenen (tegen betaling van 10 Rupee) te hebben neergezet, mag je het complex betreden. Laat je dan trouwens niet meesleuren door de hordes toeristen, zoals wij hebben gedaan. Door naar links te gaan en de tempel aan je rechter zijde te laten, kom je aan de achterkant van de tempel. De achterkant kent een groot, kunstmatig meer, wat een prachtig uitzicht over de tempel schijnt te hebben.

Wij volgden helaas als makke schaapjes de rest van de toeristen, maar de belevenis was er absoluut niet minder om. In deze tempel merk je dat het geloof beleden wordt. In de tempel vind je enkele kleine subtempels, waar je offers kunt brengen of raad aan de priesters kunt vragen. Bij het eerste tempeltje was het onszelf verwonderen aan de prachtige muurschilderingen van de diverse Hindoestaanse goeden, waarna we van een priester een zegen kregen. Bij een ander kraampje kregen we ook een zegen. Helaas is de Indiase White Tax (hoe witter de huidskleur, hoe meer je moet betalen) ook hier doorgedrongen: Of we even 2.000 Rupee (=15 Euro) konden betalen. Er werd zelfs een boekje erbij gehaald, waarin diverse mensen hun naam en adres hadden geschreven. Met een ander handschrift had -waarschijnlijk de priester- fictieve bedragen geschreven. Dacht het niet, vriend… We hebben hem maar vriendelijk bedankt en aangegeven dat we 20 Rupee afdoende vonden. Dat de man betoeterd en een tikkeltje kwaad keek, is hem vergeven.

De tempel kent twee omgangen, waarvan we buitenomgang eerst namen. Deze heerlijk, rustige variant stelt je ook in staat om de prachtige bouwstijl en de details goed in je op te nemen. Het is een wonderbaarlijke ervaring om in alle rust daar rond te lopen en de gebeden en het gezang van de priesters en de mensen te horen opzwellen tot een oorverdovende adoratie voor de Hindoestaanse god Shiva. Dat maakte ons wel nieuwsgierig en we besloten om de binnenomgang eens te bezoeken. We zetten ons op een gepaste afstand van de ceremonie, en op een plek waarvan we alles goed konden zien. Dat was een indrukwekkende ervaring, waarin mensen zich verdringen voor een god, de gebeden fanatiek uitschreeuwen en zingen en hun belijdenis tonen.
Soms voel je jezelf wel ongemakkelijk om als buitenstaander dit te aanschouwen. “Wat denken die mensen wel, als ik daar zo zit?” De vraag is makkelijk te beantwoorden, want je wordt enerzijds met nieuwsgierigheid en anderzijds met enthousiasme begroet. Ook in deze tempel vinden de reguliere plichtplegingen plaats om namen, woonplaatsen en beroep uit te oefenen, zodat een Indiaas iemand zich kan eiken naar jouw “status” of “kaste”. Dan komen ze los, en uit eigen beweging vertellen ze je enthousiast over hun ervaringen en over de geschiedenis van de tempel. En alle verhalen die je hoort zijn erg indrukwekkend en mooi.

En die geschiedenis is vrij indrukwekkend. De tempel is gebouwd in de 10e eeuw en is gewijd aan de god Shiva. De tempel wordt beschouwd als een van de vijf danszalen van Shiva. De naam Nataraja is herleid naar de incarnatie van de dansende Shiva. Als Shiva iets, te opzichte van alle Hindoestaanse goden, goed kan, dan is het dansen. Hij beheerst zelfs 108 dansvormen. Maar Shiva had ook vijandern, Volgens een legende probeerden enkele ongelovigen (Rishi’s) om Shiva te vernietigen met magische gezangen. Shiva herkende het dreigende gevaar en begon te dansen, waardoor de negatieve krachten van de Rishi’s werden geneutraliseerd. De Rishi’s werden boos en creëerden de onwetende dwerg Aspama, die Shiva aanviel. Shiva was echter niet te stoppen met dansen en de boze dwerg kwam onder een voet van de dansende Shiva terecht, waarbij hij zijn ruggengraat brak. Symbolisch gezien staat de vernietiging van de dwerg Aspama voor de bevrijding van de wereld van onwetendheid. Dit zie je ook in de afbeeldingen terug: De kwade demon waarop Shiva’s rechtervoet staat, symboliseert de onwetendheid waardoor we ons evenwicht en bewustzijn verliezen. Shiva’s dans van vreugde (Anandatandava) symboliseert daarnaast een onophoudelijk proces van creatie, behoud en vernietiging. De tempel wordt daarom de Nataraja-tempel of Sabhanayaka-tempel genoemd.

Op naar de Airavatesvara Tempel

De Natarajatempel vond ik dus de mooiste. Niet vanwege de uitmuntende bouwstijl of architectuur, maar omdat je dichtbij de geloofsbelijdenis van de mensen kunt komen en ze ook nog eens enthousiast reageren op oprechte interesse en nieuwsgierigheid. De Airavatesvara Tempel voelt, in vergelijking met de Natarajatempel, wat klinisch en afstandelijk aan.

Goed, de Airavatesvara Tempel is op architectuurgebied wellicht mooier dan de Natarajatempel en hij is in betere staat. Hij staat echter ook op de UNESCO Werelderfgoedlijst. En dat houdt in toeristen, hordes met toeristen. Ons geluk was dat die er niet waren en dat we een vrij lege tempel voor ons hadden. Dat rustige zorgde voor een zeer tegenstrijdige beleving dan met de andere tempel. Geen indrukwekkende gezangen, geen religieuze druktes. Je hebt eigenlijk aan een half uur genoeg om de Airavatesvara Tempel goed te bekijken. Ja, alles is goed bewaard gebeleven. En ja, alles ziet er in topstaat uit. En ja, het is gaaf dat deze tempel voor toekomstige generaties bewaard blijft. Ik hou toch meer van de combinatie zien en voelen. De vorige tempel had daarin een magischere en levendigere sfeer. Als je naar de Airavatesvara Tempel zou gaan, pak dan een tijdstip na 1600u. De tempel gaat namelijk om 1500u open en is een uurtje lang in de opstartfase. In de avond schijnen de mensen er echt naar toe te komen en wellicht kun je dan in de Airavatesvara Tempel dezelfde sfeer als in de vorige tempel ervaren.

Op naar Thanjavur

Na dit bezoek gingen we verder naar Thanjavur: Een sympathiek stadje, wat gemoedelijker is dan Trichy. Bij het inchecken bij het hotel ging het al gelijk mis: Het hotel had onze boeking eenzijdig geannuleerd. Gelukkig was een alternatief snel gevonden en konden we even lekker genieten van de Indiase keuken en van de Kingfisher beer. Morgen gaan we op verdere ontdekking, benieuwd wat Thanjavur ons gaat brengen!

Copyright 2003 - 2021 by Martijn Mureau, all rights reserved. For use of this website, please refer to the pro-claimer